Een onderzoek naar ICT-projecten van het Rijk brengt een aantal kwalijke zaken aan het licht. De kosten van projecten worden niet goed bijgehouden door de verschillende ministeries. Er heerst chaos binnen de organisaties en van gemaakte foute wordt niks geleerd. Deze en nog andere fout gaande zaken leiden tot een verspilling van 1 tot 5 miljard euro per jaar.

Het onderzoek is uitgevoerd door de tijdelijke commissie ICT-projecten bij de overheid. Onder leiding van Ton Elias is er een lijst gemaakt met 34 aanbevelingen. De belangrijkste is het oprichten van een nieuw orgaan genaamd Bureau ICT-Toetsing (BIT). BIT gaat dienen als keurmeester van nieuwe projecten met ICT-componenten. De komende 5 jaar toetst BIT deze projecten aan de hand van tien regels. Op die manier is er van te voren duidelijk of een project überhaupt wel financieel haalbaar is. Deze toetsing is van toepassing op projecten die meer dan 5 miljoen euro kosten.

Chaos
Sinds 1995 wordt er geen financieel overzicht op overkoepelend rijksniveau meer opgesteld. De hierdoor veroorzaakte chaos zorgt ervoor dat alle inzichten in uitgaven ontbreken. Daarnaast laat ook de Tweede Kamer de controlerende functie naast zich liggen. Projecten kunnen op deze manier bijvoorbeeld eerst bij het ene ministerie falen en vervolgens door een ander ministerie weer worden opgestart. Ook worden projecten die driegen te mislukken gefinancierd omdat er niemand is die het besluit neemt deze projecten stop te zetten. Door middel van automatisering wilde het kabinet in 2017 het volledige contact met bedrijven en burgers digitaal laten verlopen. De naar buiten gebrachte conclusies in combinatie met deze doelstelling laten goed zien dat de overheid geen idee heeft wat er gaande is binnen ICT-gerelateerde projecten.

BIT
Het Bureau ICT-Toetsing zal gaan opereren onder de rechtstreekste verantwoordelijkheid van de minister-president. Het moet een kleine en efficiënte organisatie worden die wordt onder het ministerie van Algemene Zaken. De adviezen gegeven door BIT zijn niet bindend. Er wordt dan ook vanuit gegaan dat de opdrachtgevers verstandig genoeg zijn om te luisteren en ditmaal wel te leren van hun fouten. BIT heeft de volgende tien regels opgesteld waar opdrachtgevers zich aan moeten houden:
1. Zorg voor een duidelijke rechtvaardiging voor het project waardoor er goede besluiten kunnen worden genomen.
2. Toon de meerwaarde aan voor eindgebruikers en de samenleving.
3. Zorg voor voldoende draagvlak voor het project.
4. Reorganiseer eerst bestaande processen voordat die geautomatiseerd worden.
5. Breng de risico’s van een project in kaart, zodat “doormodderen” wordt voorkomen.
6. Leg de verantwoordelijkheid van een project bij één persoon.
7. Verdeel het project in fases en probeer aan het einde van iedere fase een bruikbaar eindproduct af te leveren.
8. Ga uit van wat de ICT-standaarden zijn bij de overheid en toon de technische haalbaarheid aan van het project. Zorg dat het project aansluit bij bestaande processen.
9. Zorg dat er tijdens het project ruimte is voor kritiek en tegengeluid.
10. Maak duidelijk hoe het project aanbesteed wordt.